İnternet, doğumunu Sovyetlerin Sputnik’i yörüngeye oturtmasından sonra yoğunlaşan soğuk savaş süreci­ne borçlu, ilk elde küçümsenmesine ça­lışılan bu beklenmedik teknoloji kay­ması, Başkan Eisenhower’ı 50’ü yılla­rın başlarında, bir ‘İleri Araştırma Pro­jeleri Yönetimi’ oluşturmaya sevk etmişti. 60’lı yıllara gelindiğinde ARPA, araştırma laboratuarlannda ki ve üni­versitelerdeki bilgisayarların kendi ara­larında, merkezi bir sistemin yardımı olmaksızın haberleşebilmesini öngö­ren bir proje geliştirdi. Düşünce olağa­nüstüydü ve zamanla, çok değişik alanlarda beklenmedik meyveler verdi. Proje, IBM’in o sıralarda tasarımlanan 360 Serisi’yle başlattığı ‘tek tip maki­ne* yönelişi hakimiyet kazandıkça mümkün hale geldi. Bundan sonrası, artık yazılım sorunuy­du.

Verileri paketleyip yön­lendirme kavramı, bu amaç­la geliştirildi ve daha sonra tüm iletişim teknolojilerine egemen oldu. İlgili bağlantı ekipmanı, gerekli yazılım­lar, veri alışveriş protokolle­ri peşinden geldi. Ağa bağlı bilgisayarlar birbirleriyle, bağlantı istasyonları kanalıyla haberleşebiliyordu. Ortaklaşa kullanılmasına gereksinim duyu­lan bilgi miktarı arttıkça, bunların bağlantı istasyonlarında depolanıp ka­tılımcıların hizmetine sunulması fikri gelişti. Minnesota Üniversitesi, 1991 yılında, başarıyla çalışan ilk ‘belge in­dirme’ yazılımım (Gopher) geliştirdi. Ancak bu olanaktan yararlanabilmek için, aranan bilgi veya belgenin hangi istasyonda olduğunu önceden bilmek gerekiyordu. Aradan iki yıl geçmeden, illinois üniversitesi’nden bir grup genç lisansüstü öğrenci, ‘Mosaic’ adım verdikleri bir ‘arama aracı’ geliştirip ücretsiz dağıtmaya başladı. Netscape ve Microsoft, site oluşturma teknikleri ve HTML dilleri, ardından geldi. So­nuç, o gizli projeyi onaylayan Eisonhower’ın aklının ucundan bile geçemez­di: 65 ülkeyi ve bu ülkelerdeki yüz binlerce bilgisayarı; optik lifler, iletişim uyduları ve telefon hatlarıyla birbirine bağlayan bir ‘dünya kapsamlı ağ.’ Sa­hibi yok…

İnternet kanalıyla, bilindiği gibi; banka işlemleri veya alışveriş yapmak, bir lokanta veya uçakta yer ayırtmak, mutfak siparişi verip akşam iş dönü­şünde kapıda bulmak mümkün. An­cak, çok daha önemlisi; dünyanın her tarafındaki, binlerce veri tabanına ve­ya (bilgisayar programına, üniversite­ye, yüzlerce milyon kitap, dergi veya gazeteye, habere, istenen dilde ulaşıla­bilmesi. İlgi duyulan herhangi bir ko­nuyu, en iyi bilenlerden öğrenmek ve daha iyi öğretmek mümkün. Eği­tim sistemi ciddi değişikliklere uğrayacağa benziyor. Kısmen, eskinin o, ‘bilgeden özel ders’e dayalı lüks burjuva eğitimine geri dönülecek gi­bi.

Bir de şu var tabii: İnter­net sayesinde insanlığın kolektif hafızasını oluştu­ran her türlü bilgiye ulaşabilen birey, evrendeki nazik ko­numunu daha iyi belirleyebile­cek. Katılım arttıkça, o kolektif hafıza, bilim ve tekniğin işaretledi­ği doğrular lehine ayıklanıp, daha hızlı büyütülecek.