İngilizce CPU yani Central Processing Unit kelimelerinin baş harfleri bir araya getirilerek oluşturulmuş bir kelime olan CPU’nun Türkçedeki karşılığı işlemcidir. Merkezi işlem birimi anlamına gelmektedir. Bütün işlemlerden sorumlu merkezi işlem birimidir. İşlemcilerin temelde üç görevi bulunur. Hafızadan komut okuma, komutun kodunu çözme ve komutun işlevini yerine getirme. İşlemciler hafıza ve giriş / çıkış birimleri ile arasında sürekli veri transferi olur ve çevre birimlerinin isteklerine cevap verir.

Pek çok kullanıcı işlemcileri yalnızca bilgisayarın bir parçasıymış gibi düşünür. Oysaki işlemciler pek çok cihazda kullanılmaktadır. Bulaşık makinesi, otomatik çamaşır makinesi, otomatik bulaşık makinesi, akıllı televizyonlar, akıllı cep telefonları ve daha pek çok cihazda mevcut.

İşlemcinin Görevleri Nelerdir

Kısaca ilgili cihazın beyni olarak nitelendirilen işlemciler süper bilgisayarlardan, dört işlem hesaplayıcısına kadar her çeşit bilgi işleyen makinede ve akla gelebilecek her türlü akıllı sistemde açık yada gömülü biçimde kullanılmaktadır.

İşlemcinin Yapısı

Üreticiler, farklı işlemci mimarilerine göre işlemci üretirler. İşlemci mimarisi; işlemcinin işlemleri gerçekleştirme yöntemi, teknolojisi ve tasarımını ifade eder. Ortak mimariye sahip olan işlemciler aynı komutları tanımakta ve aynı yazılımları çalıştırabilmektedirler. Her işlemci temel bazı birimleri içinde barındırır. İşlemcilerin gelişim sürecinde bu birimlerin özellikleri artırılmıştır. Genel bir işlemci yapısı aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Çekirdek (Core)

Komut çalıştırma işlemleri bu bölümde gerçekleşir. Çalıştırma birimi (execution unit) olarak da adlandırılır.

ALU (Aritmetik Lojik Unit / Aritmetik Mantık Birimi)

İşlemci tarafından gerçekleştirilecek matematiksel ve mantıksal işlemlerin yapıldığı kısımdır.

Ön Bellek (Cache)

Sistem belleğinden gelen veriler, çoğunlukla CPU’nun hızına yetişemezler. Bu problemi çözmek için CPU içinde yüksek hızlı hafızalar bulunur. Ön bellek çalışmakta olan programa ait komutların, verilerin geçici olarak saklandığı yüksek hızlı hafızalardır.

Kontrol Birimi

İşlemciye gönderilen komutların çözülüp (komutun ne anlama geldiğinin tanımlanması) işletilmesini sağlar. İşlemci içindeki birimlerin ve dışındaki birimlerin eş zamanlı olarak çalışmasını sağlayan kontrol sinyalleri bu birim tarafından üretilir.