URL Encoding, URL'lerde güvenli olmayan veya özel karakterleri web tarayıcıları ve sunucular tarafından doğru şekilde işlenebilecek bir formata dönüştürme işlemidir. Bu işlem özel karakterleri "%" işareti ve ardından gelen iki haneli hexadecimal (onaltılık) değerlere dönüştürür.

Örneğin, boşluk karakteri "%20" olarak, Türkçe "ü" harfi "%C3%BC" olarak kodlanır. Bu sayede URL'lerde kullanılamayan karakterler (örneğin boşluklar, Türkçe karakterler, özel semboller) güvenli bir şekilde aktarılabilir.

URL Encoding aşağıdaki nedenlerden dolayı gereklidir:

• Karakter Güvenliği: URL'lerde kullanılamayan karakterleri (boşluklar, Türkçe karakterler, &, ?, =, %, + gibi özel karakterler) güvenli bir şekilde temsil etmek için.
• Standardizasyon: URL'lerin tüm web tarayıcıları, web sunucuları ve internet protokolleri tarafından aynı şekilde yorumlanmasını sağlamak için.
• Veri Bütünlüğü: URL'lerde gönderilen bilgilerin bozulmadan, tam olarak aktarılmasını sağlamak için.
• Uyumluluk: ASCII karakterleri dışındaki karakterleri (örn. Türkçe, Çince, Arapça karakterleri) URL'lerde kullanabilmek için.

URL spesifikasyonuna göre, aşağıdaki karakterler URL'lerde güvenli kabul edilir ve kodlanmaları gerekmez:

• Alfanumerik karakterler: A-Z, a-z, 0-9
• Özel rezerve edilmiş karakterler: - _ . ~ (kısa çizgi, alt çizgi, nokta, tilde)

Bunların dışındaki tüm karakterler, özellikle de boşluk, ?, &, =, %, +, #, /, :, ; ve ayrıca tüm ASCII olmayan karakterler (Türkçe, Çince, Arapça vb.) URL'lerde kullanılacaksa kodlanmalıdır.

URL Encoding: URL'lerde kullanılan özel karakterleri kodlamak için kullanılır. Örneğin, boşluk %20, & karakteri %26 olarak kodlanır.

HTML Encoding: HTML içeriğindeki özel karakterleri kodlamak için kullanılır. Örneğin, < karakteri &lt;, & karakteri &amp; olarak kodlanır.

Temel fark, kullanım alanlarıdır: URL Encoding web adresleri için, HTML Encoding ise web sayfası içeriği için kullanılır.

URL Encoding işlemi şu adımları izler:

1. Kodlanacak karakter UTF-8 karakter kodlamasına dönüştürülür.
2. Her bayt için, "%" işareti ve ardından iki haneli hexadecimal (onaltılık) değeri yazılır.
3. Örneğin, Türkçe "ş" harfi UTF-8'de iki bayt ile temsil edilir ve "%C5%9F" olarak kodlanır.

Not: ASCII karakterleri (İngilizce alfabe karakterleri, sayılar gibi) tek bayt olduğu için daha kısa kodlanır.

Evet, URL Encoding için temel olarak iki farklı standart kullanılır:

• application/x-www-form-urlencoded: HTML formlarında kullanılan standart. Boşlukları "+" işareti olarak kodlar.
• RFC 3986: Modern URL kodlama standardı. Boşlukları "%20" olarak kodlar ve daha katı kurallara sahiptir.

Bu araç, RFC 3986 standardını kullanır ve boşlukları "%20" olarak kodlar.

URL Decoding aşağıdaki durumlarda gereklidir:

• Kodlanmış bir URL'den orijinal veriyi çıkarmak istediğinizde
• URL parametrelerini işlemek veya analiz etmek istediğinizde
• Web sunucu tarafında gelen istekleri işlerken
• Veri tabanından alınan kodlanmış URL'leri görüntülemek istediğinizde
• API yanıtlarında kodlanmış verilerle çalışırken

URL Encoding SEO için doğrudan bir iyileştirme faktörü değildir, ancak dolaylı olarak SEO'ya katkıda bulunabilir:

• Doğru URL yapısı: Türkçe karakterler gibi özel karakterler içeren URL'ler doğru kodlanırsa, arama motorları bu URL'leri daha iyi anlayabilir.
• Kullanıcı Deneyimi: Okunaklı ve doğru işleyen URL'ler kullanıcı deneyimini iyileştirir, bu da SEO'yu olumlu etkiler.
• Hata Önleme: Doğru kodlama, bozuk bağlantıları ve 404 hatalarını önler, bu da site sağlığı için önemlidir.

İdeal olarak, SEO için URL'lerde ASCII olmayan karakterleri kullanmak yerine, bunları ASCII eşdeğerleriyle değiştirmek daha iyi olabilir (örn. "ürünler" yerine "urunler" kullanmak).

Evet, URL Encoding web güvenliği açısından önemlidir:

• XSS (Cross-Site Scripting) Koruması: URL parametrelerindeki potansiyel zararlı kodları etkisiz hale getirmeye yardımcı olabilir.
• URL Enjeksiyonu Önleme: Kullanıcı girdilerinin doğru kodlanması, URL manipülasyonu saldırılarını zorlaştırır.
• Karakter Enjeksiyonu Koruması: Özel karakterlerin kodlanması, veri tabanı sorgularında veya program kodunda beklenmeyen davranışları önlemeye yardımcı olur.

Ancak, URL Encoding tek başına yeterli bir güvenlik önlemi değildir. Sunucu tarafında doğru girdi doğrulama ve temizleme işlemleri de uygulanmalıdır.

Çift kodlama, bir URL'nin iki kez URL Encoding işlemine tabi tutulması anlamına gelir. Örneğin, "ş" karakteri ilk kodlamada "%C5%9F" olur, ikinci kodlamada ise "%25C5%259F" olur (% işareti %25 olarak kodlanır).

Bu durum aşağıdaki sorunlara yol açabilir:

• Sunucuların URL'yi yanlış yorumlaması
• 404 hataları veya yanlış sayfalara yönlendirmeler
• Veri kaybı veya bozulması
• Güvenlik sorunları veya bypass teknikleri için potansiyel oluşturması

Bu nedenle, URL'leri kodlarken veya çözümlerken bir URL'nin daha önce kodlanıp kodlanmadığını kontrol etmek önemlidir.